1- مربی، عضو هیئت علمی دانشکده هنر، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران. 2- دانشجوی دکتری پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان، ایران.
چکیده: (101 مشاهده)
شهریاران صفوی بهعنوان عاملان تأثیرگذار در رشد و شکوفایی فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایران، پس از دوران طولانی مدت آشوب و فترت پیش از خود قلمداد میشوند. هنر بافت پارچههای ابریشمین، یکی از مواردی است که در پرتو توجه و حمایت بزرگان صفوی بالندگی یافت. آشنایی با چگونگی رشد ابریشمبافی در دوران صفوی، ما را در درک درست هنر این دوره یاری میکند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و تاریخی و با مطالعات کتابخانهای و اسنادی، گسترش هنر و صنعت بافت پارچههای ابریشمین تحت حمایت همهجانبۀ بزرگان صفوی را مورد کنکاش قرار میدهد. اینکه پشتیبانی اشراف و شاهزادگان صفوی چه نقشی بر پیشرفت پارچههای صفوی داشته است؟ و حوادث و رویدادهای دوران صفوی چه تأثیری بر توسعه پارچههای آن عصر داشتهاند؟ سوالاتی هستند که نگارندگان تلاش دارند با هدف شناسایی عوامل و زمینههای شکوفایی پارچههای ابریشمین دوره صفوی به آنها پاسخ دهند. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر 13 نمونه ابریشم صفوی میباشد که از مجموعهها و موزههای خارج از کشور گردآوری و انتخاب شدهاند. نتایج تحقیق نشان میدهد که در دوره زمامداری پادشاهان دورۀ صفویِ علاقهمند به پارچهبافی از جمله شاه اسماعیل اول، شاه طهماسب اول، شاه عباس اول، شاه عباس دوم و شاه سلطان حسین، گرایش به باززندهسازی شکوه ایران باستان و جاهگرایی بزرگان و مالداران و همچنین نیازهای بازار داخلی و خارجی، بر رشد و پیشرفت ابریشمبافی افزود. در این میان، بیش از همه شَمِّ اقتصادی شاه عباس اول در ارتقاء سطح کیفی و کمّی ابریشمبافی مؤثر بود و با پشتیبانی همه جانبۀ وی و البته صدور این بافتهها، علاوه بر اعتلا بخشیدن به این هنر اصیل و سنتی، بر اعتبار و ثروت کشور افزوده شد. برخی عوامل در رشد و پیشرفت این صنعت اهمیت داشتند که میتوان به زمینههای داخلی، منطقهای و بینالمللی اشاره نمود.
Hamidimanesh T, Ja’fari Dehkordi N. The Role of Safavid Kings in the Development of Silk Fabrics Industry in Iran. Journal of Iranian Handicrafts. 2021; 3 (1) :109-124 URL: http://hsi.kashanu.ac.ir/article-1-105-fa.html
حمیدی منش تقی، جعفری دهکردی ناهید. نقش شهریاران صفوی در پیشرفت صنعت پارچههای ابریشمین ایران. نشریه هنرهای صناعی ایران. 1399; 3 (1) :109-124