نیازسنجی استفاده از فرش دست‌باف ایرانی در محصولات دکوراسیون داخلی خانه ایرانیان

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، دانشگاه هنر، تهران.

2 استادیار، دانشکدۀ هنرهای کاربردی، دانشگاه هنر، تهران.

چکیده

فرش، نشانۀ فرهنگ پر قدرتی است که نه تنها در مقابل اقوام مختلف مقاومت کرده، بلکه فرهنگ‌های تحمیلی بیگانه را در خود حل نموده و به آن سیمایی ایرانی بخشیده است. این در حالی است که استفاده از آن در خانه‌های ایرانی جای خود را به انواع محصولات خانوادۀ مبلمان با چیدمان‌هایی غیر ایرانی می‌دهد. با توجه به تأثیرات مثبتی که این محصول بر سلامتی روحی و روانی انسان دارد، احیاء آن در قالب سایر محصولات به‌خصوص تولیدات دکوراسیون داخلی می‌تواند مفید باشد. در این مقاله، به بررسی معرف‌های بصری حسی فرش دست‌باف برای جوانان ایرانی پرداخته شده است و مقصدی برای ایجاد و تعریف کاربری‌های تازۀ آن تعیین شده است. ابزار پیمایش در پژوهش کاربردی- کیفی حاضر، پرسشنامه بوده و جامعۀ آماری آن شامل تمامی افرادی است که در معرض خرید وسایل دکوراسیون داخلی منزل قرار داشته‌اند. حجم نمونه‌ای معادل 207 نفر از افراد 25 الی 40 سال، به روش غیر احتمالی- گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار پیمایش، مشتمل بر یک پرسشنامه با ضریب آلفای کرونباخ، 749/0 بوده است که به صورت آنلاین و از طریق ایمیل برای گروه هدف ارسال شده است. یافته‌ها نشان دادند اگرچه تعداد بسیاری از افراد جامعۀ هدف از فرش دست‌باف استفاده نمی‌کردند اما محصول مذکور را دارای ارزش زیبایی‌شناختی و بعد از آن، ارزش معنوی و هویتی می‌دانستند. هم‌چنین مشخص شد عبارت «نرم و منعطف» دربردارندۀ برداشت حسی آنها از فرش ایرانی‌ است. پاسخ‌دهندگان، خطوط منحنی باز و مارپیچی را مصداق فرش ایرانی در حوزۀ خطوط دانسته و رنگ‌های جگری، قهوه‌ای،  قرمز  و آبی سیر را به ترتیب مصداق آن در میان رنگ‌ها عنوان کرده‌اند. نتایج این پژوهش نشان داد بیش از هر چیز در حیطۀ مبلمان، روشنایی‌ها و کلید و پریزهای منزل، می‌توان کاربری‌های جدیدی برای فرش مستهلک تعریف نمود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Needs Assessment of Using Iranian Handmade Carpets in Iranian Interior Decoration Products

نویسندگان [English]

  • Payām Āqa’i 1
  • Nilufar Shādmehri 2
1
2
چکیده [English]

Carpet has been the visualization of the culture and art of Iran during different periods of history. It is the sign of an age-old, strong culture with the capacity of absorbing alien cultures and the power to give them an Iranian look. On the other hand, carpet is a nostalgic product. Studies show that nostalgia is a mechanism for dealing with the future anxiety. This means that the use of carpet is very useful in terms of physical and mental health. Nostalgia and its role have a significant place in other cultures as well. These cultures have tried to somehow establish a link between old values and the present ones, and therefore managed to make this sense of connection between the past, present and future. This is where you come across an artist named Kintsugi. In Kintsugi philosophy, the importance of the past and experience is very evident.
Unfortunately, the unusual use of this unique product in Iranian homes offers a variety of other products from the family of furniture with non-Iranian designs. The use of handmade carpets is necessary to be restored in any way, not because of its economic value, but due to its unique visual features and its obvious positive effects on Iranian souls. In this regard, knowing the reasons for this replacement and studying the consumer’s interest in this product can be a great help to find a solution to include Iranian carpets in homes today.
In this study, interest in using carpets among the Iranian youth, carpet substitute products, as well as the livelihood factors felt from carpet was studied. The survey instrument of this applied-qualitative research was questionnaire and a sample size of 200 people from 25 to 40 years old was selected randomly-snowball. The Cronbach’s alpha coefficient of the questionnaire was calculated to be 0.749, which means that it is a reliable tool for scrolling. The findings showed that although many target groups did not use handmade carpets, 80.19% of them considered the carpet as a product which has a special value. This particular value is not limited just to its economic value. They believed that the value of aesthetics, and then the spiritual value and identity of this product are of particular value. It was also found that the phrase "soft and flexible" could include emotional perception of the Iranian carpet. Respondents considered open-curved lines and spiral curves as essential elements in Iranian carpet in the field of ​​the creating lines. Cranberry (15.18%), chocolate (10.16%), main red (8.45%) and dark blue (7.76%) were the exemplified colors of Iranian handmade carpets, respectively. As a substitute for carpets, the majority chose rugs and moquettes (44.98%), followed by parquet and wooden products, (28.71%) as the top priority. It was also found that the representation of handmade carpets in furniture and interior design products could be as acceptable as possible in terms of acceptability and sales. Based on the findings of this research, several examples of applied products that can represent Iranian handmade carpets are designed and presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Product Design
  • Interior Decoration
  • Nostalgia
  • Handmade Carpet
 
- آزاد ارمکی، تقی، و مهدی مبارکی. 1391. «تبیین جامعه شناختی علل تحول فرش ایرانی در دوره صفویه.» دوفصلنامۀ علمی جامعه شناسی هنر و ادبیات، 4 (1): 73-92.
- آمی احمدی، مهدیه، و آزاده محمودی کهنه رودپشت. 1396. «فرش اصیل ایرانی و پیوند آن با معماری داخلی.» کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در عمران، معماری و شهرسازی. تبریز.
- بهشتی، سید محمد، و الناز نجار نجفی. 1391. «فرش ایرانی، پیدا شدن در ساحت معنایی و مادی محیط مشاور.» فصلنامه علمی کیمیای هنر. 1 (6): 89-103.
- پورمند، حسنعلی، محمدجواد مهدوی نژاد، و الهه ایمانی. 1389. «نقش طرح‌های جدید در توسعه و گسترش فرش دستباف.» فصلنامۀ علمی گلجام. 6 (17): 11-26.
- خسروشاهی، مهتاب. 1393. «درمان درد مفصل با تغذیه.» روزنامه جام جم. 23 مهرماه.
- خواجه، سحر، منصور صاحب الزمانی، و فاطمه کریمی افشار. 1395. «تاثیر تمرینات آکواژیمناستیک بر حس وضعیت مفصل زانو در زنان سالمند مبتلا به استئوآرتریت.» دوفصلنامۀ علمی طب ورزشی. 8 (2): 127-141.
- رضوی محمودآبادی، شراره، و محمدحسین قاسمپورآبادی. 1392. «ارزیابی نوع مصالح مورد استفاده در نمای آپارتمان‌های مسکونی بر اساس ترجیحات استفاده‌کنندگان.» همایش ملی مصالح، شهر، معماری.
- رضاسلطانی، زهرا، سیروس عزیزی، بهروز توانا، و معصومه بهرامی اصل. 1392. «بررسی اثرات طولانی مدت هیالگان در درمان استئوآرتریت.» فصلنامۀ علمی پژوهش علوم سلامت و نظامی. 11 (3): 235-242.
- شریف، حبیبه، پرویز اسکندرپور خرمی، و اصغر فهیمی فر. 1395. «مطالعه تاثیر عناصر موجود در طبیعت بر نقوش گلیم جیرفت.» فصلنامۀ علمی گلجام. ش. 30: 5-22.
- صوراسرافیل، شیرین. 1367. فرش ایران سیری در مراحل تکمیلی فرش. تهران: فرهنگسرا.
- طغرایی، محمدتقی، بهاره نویدزاده، علی عطافر، و ایمان زکریایی کرمانی. 1394. «شناسایی موانع نوآوری در طراحی و تولید فرش دستباف اصفهان: رویکردی کارآفرینانه.» فصلنامۀ علمی گلجام. ش. 28: 73-92.
- عبدلی، علی. 1392. «تأثیر فرش دستباف در معماری داخلی خانه‌های آپارتمانی با رویکرد به سبک زندگی اسلامی.» سومین همایش ملی معماری داخلی و دکوراسیون. مؤسسه آموزش عالی دانش پژوهان، اصفهان.
- عسگری، فاطمه، و پرویز اقبالی. 1392. «تجلی نمادهای رنگی در آیینه هنر اسلامی.» دو فصلنامه علمی جلوه هنر. ش. 9 : 43-62.
- عکاشه، غلامعلی. 1390. «لطفا چهارزانو ننشینید.» روزنامه شرق. سال هشتم. شماره 1258.
- غفرانی، محمد، و حبیب نوری. 1395. «طراحی و ساخت مبلمان راحتی منزل با رعایت اصول ارگونومی.» فصلنامۀ تخصصی ارگونومی. 4 (1): 64-71.
- غلامی ثانی، نعیمه، محمد شهوازیان، و مهدی صنوبر. 1394. «طراحی فرش مدرن با تاثیرپذیری از نقوش فرش ترکمن». ماهنامۀ نساجی امروز. ش. 155: 87-90.
- فیض آبادی، محمود، مجتبی انصاری، و سید مجتبی میرحسینی. 1394. «هندسه مشترک در باغ و فرش ایرانی.» فصلنامه علمی نگارینه هنر اسلامی. ش. 5: 27-37.
- قانی، افسانه. 1394. «نگاهی به کتاب فرش دست‌باف، هویت ناشناخته.» فصلنامه نقد کتاب. 2 (8): 67-78.
- کریمی آذری، امیررضا، و افضل دیده دار. 1394. «تحلیل و بررسی نقش رنگ و نور در انتقال مفاهیم معماری موزه‌های فرش با عنوان هویت فرش ایرانی.» کنفرانس بین‌المللی عمران، معماری و زیرساخت‌های شهری، تبریز.
- مبری، طاهره، شهلا حجت، و علیرضا رحیمی. 1395. «مقایسه توانایی عملکردی زانو و کنترل پوسچر استاتیک و دینامیک در زنان هندبالیست سالم و مبتلا به درد پاتلوفمورال.» مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان. 21 (4): 94-106.
- محمودی، احمد، مهدی کروبی، و مجید حسینی. 1395. «بررسی نقش نوستالژی (خاطرات گذشته) بر مقاصد رفتاری گردشگران ورزشی پیست‌های اسکی.» فصلنامۀ علمی پژوهش‌های کاربردی در مدیریت ورزشی. 5 (3): 63-76.
- میرزا امینی، سید محمد مهدی، و فریبرز صدیقی ارفعی. 1390. «عوامل موثر بر فروش فرش دستباف و ماشینی در بازار ایران.» فصلنامۀ علمی گلجام. 7 (20): 29-38.
- Andersson, Jimmy. 2011. "Defining Nostalgia and Its Functions." Bachelor degree project in cognitive neuroscience. Spring term.
- Keulemans, G. 2016. "The Geo-cultural Conditions of Kintsugi." The journal of modern craft. 9 (1): 15-34.
- Phahle, Yolisa. 2014. "Nostalgia as a factor in influencing consumer willingness to adopt new brands in emerging markets characterized by rapid social mobility." Master degree research. Gordon institute of business science, University of Pretoria.
- Rousseau, G. G., and D. Venter. 2014. "The Influence of Nostalgia on Consumer Preference." Proceedings of the 1999 Academy of Marketing Science (AMS) Annual Conference: 134-138.
- Toledo, Ana Carolina, and Evandro Luiz Lopes. 2016. "Effect of Nostalgia on costomer loyalty to brand post-merger/ Acquisition." BAR, Rio de Janeiro, 13 (1): 33-55.
- Wetzels, J. 2017. Kintsugi, "Identifying & addressing challenges in embedded binary security." Department of mathematics and computer science. Eindhoven University of technology.
- http://www.blog.farsheirani.com
- http://www.ichoob.ir
- http://www.iranantiq.com